Olimpiada Lingwistyki Matematycznej

Olimpiada Lingwistyki Matematycznej stanowi ogólnopolskie eliminacje do IOL (International Olympiad in Lingustics), czyli Międzynarodowej Olimpiady Lingwistycznej (wcześniej pod nazwą Międzynarodowej Olimpiady Lingwistyki Teoretycznej, Matematycznej i Stosowanej). Zawody są organizowane od roku szkolnego 2004/05 przez Fundację Matematyków Wrocławskich przy współpracy z Wydziałem Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Stowarzyszeniem Lingwistyki Rekreacyjnej. Jest to w kolejności powstania dziewiąta z 15 międzynarodowych olimpiad naukowych dla uczniów.

Krajowa Olimpiada Lingwistyki Matematycznej od roku szkolnego 2008/09 jest na liście olimpiad dotowanych przez MEiN (wcześniej MEN).

Dla szkół podstawowych organizowany jest równolegle konkurs językoznawczy Wieża Babel przygotowujący do udziału w Olimpiadzie Lingwistyki Matematycznej.

wymagana wiedza

Udział w Olimpiadzie nie wymaga specjalistycznej wiedzy lingwistycznej ani znajomości języków obcych, wystarczy umiejętność syntetycznego i analitycznego myślenia, formułowania i dedukcyjnego badania hipotez oraz standardowa szkolna wiedza językoznawcza, a w szczególności:

rozumienie pojęć: głoska, sylaba, znak, litera, alfabet, pismo,
podział głosek na samogłoski i spółgłoski, dźwięczne i bezdźwięczne, ustne i nosowe,
znajomość części mowy i kategorii gramatycznych czasu, liczby, osoby, trybu, aspektu i przypadka,
znajomość podstawowych faktów z zakresu składni, morfologii i słowotwórstwa,
elementarna wiedza na temat liczebników, systemów liczenia i zapisu liczb.

Do treningu polecamy zadania z poprzednich edycji Olimpiady dostępne przez menu po lewej a także zadania z olimpiad międzynarodowych oraz North American Computational Linguistics Open Competition.

przydatna literatura

W. Gruszczyński, „Zbiór zadań z językoznawstwa”, WSiP, Warszawa 1990
W. Mańczak, „Problemy językoznawstwa ogólnego”, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków 1996
W. Mańczak, „Wieża Babel”, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków 1999
A. Bellos, "Language Lover's Puzzle Book", Guardian Faber Publishing, 2021
V. Neacsu, "Linguistics Olympiad: Training guide", Language Science Press, Berlin 2024

skrót regulaminu (pełny tekst do pobrania u dołu strony)

Konkurs jest otwarty dla uczniów wszystkich typów i poziomów szkół i wszyscy uczestniczą w nim na tych samych zasadach (nie jest prowadzona odrębna kwalifikacja według kategorii wiekowych). Nie można przystąpić do niego indywidualnie, jedynie za pośrednictwem macierzystej szkoły lub międzyszkolnego koła zainteresowań.
Formularz zgłoszenia do konkursu (dostępny przez menu po lewej stronie) wypełnia nauczyciel koordynujący przebieg konkursu w szkole, który staje się automatycznie przewodniczącym szkolnej komisji OLM.
Zawody krajowe są trójstopniowe. Każdy etap polega na samodzielnym rozwiązywaniu zadań lingwistycznych.
I etap (szkolny) odbywa się jednocześnie we wszystkich szkołach i trwa 120 minut.
Organizatorzy przesyłają e-mailem zadania etapu szkolnego do nauczyciela koordynującego z dobowym wyprzedzeniem, aby mógł wykonać potrzebną liczbę kopii.
Po przeprowadzeniu zawodów szkolni koordynatorzy otrzymują e-mailem schemat oceniania, sprawdzają prace i dostarczają organizatorom wyniki uczniów (e-mailem), poprawione prace do weryfikacji (pocztą lub osobiście na adres Komitetu Organizacyjnego) oraz poświadczenia ustawowych opiekunów uczniów niepełnoletnich zakwalifikowanych do II etapu (skany wysyłane mejlem). Organizatorzy publikują na stronach WWW i rozsyłają do szkół listę zakwalifikowanych do etapu II.
II etap (okręgowy) odbywa się w kilku/kilkunastu miastach Polski - siedzibach okręgów Olimpiady, w zależności od zapotrzebowania i możliwości organizatorów. Organizatorzy publikują na stronach WWW wyniki uczestników i rozsyłają do szkół listę zakwalifikowanych do finału.
Ogólnopolski finał konkursu odbywa się w Instytucie Matematycznym Uniwersytetu Wrocławskiego (pl. Grunwaldzki 2/4, sala HS). Organizatorzy zapraszają wówczas również na otwarty dla wszystkich zainteresowanych wykład popularnonaukowy z językoznawstwa.
Po sprawdzeniu rozwiązań i ogłoszeniu ich ocen jury może skierować część finalistów na dodatkowy egzamin ustny polegający głównie na obronie swojej pracy. Ogłoszenie wyników i wręczenie nagród następuje bezpośrednio po zakończeniu zawodów.
Zwycięzcy finału po wzięciu udziału w specjalnych przygotowaniach merytorycznych pod kierunkiem organizatorów mają możliwość reprezentowania Polski na Olimpiadzie Międzynarodowej.

Uwaga: każdy uczestnik OLM powinni zapoznać się z regulaminem Olimpiady i go przestrzegać, a zawodnicy zakwalifikowani do etapu okręgowego powinni wyrazić zgodę na przetwarzanie ich danych osobowych w zakresie niezbędnym do organizacji Olimpiady. Prawni opiekunowie uczestników niepełnoletnich potwierdzają te fakty, podpisując oświadczenie, o którym mowa w regulaminie. Nauczyciele, wysyłając zgłoszenie szkoły do konkursu, wyrażają zgodę na przetwarzanie ich danych zgodnie z klauzulą informacyjną RODO.

uprawnienia laureatów i finalistów

Olimpiada Lingwistyki Matematycznej nie jest konkursem przedmiotowym, dlatego nie zwalnia z żadnych egzaminów maturalnych. Jest dotowaną przez Ministerstwo Edukacji i Nauki olimpiadą interdyscyplinarną i może zwalniać z postępowania rekrutacyjnego na wyższe uczelnie, jest to jednak niezależna decyzja senatów tych uczelni. Np.:

na Uniwersytecie Wrocławskim finaliści mają wolny wstęp na kierunki matematyka i informatyka, a laureaci - również na indywidualne studia informatyczno-matematyczne;
na Uniwersytecie Jagiellońskim laureaci OLM otrzymują maksymalny wynik kwalifikacyjny na wszystkie kierunki, gdzie brana jest pod uwagę matematyka, a finaliści otrzymują maksymalny wynik przedmiotowy z matematyki;
tytuł finalisty OLM daje także maksymalną punktację w rekrutacji na niektóre kierunki studiów na Uniwersytecie Warszawskim.

Komitety Organizacyjne Olimpiady

Komitet Główny Olimpiady powoływany jest przez Dziekana Wydziału Matematyki i Informatyki UWr. Od roku 2004 w skład tego Komitetu wchodzą:

Kamila Gądek-Kownacka (Prywatne Akademickie Liceum Ogólnokształcące, Piaseczno)
Grzegorz Karch (Instytut Matematyczny Uniwersytetu Wrocławskiego)
Maciej Kubicki (III LO we Wrocławiu)
Małgorzata Mikołajczyk (Instytut Matematyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) - kierownik OLM
Bożena Rozwadowska (Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytetu Wrocławskiego)
Michał Śliwiński (Instytut Matematyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) - przewodniczący KG OLM
Anna Turula (Instytut Neofilologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie)

Komitet Główny powołuje przewodniczących Komitetów Okręgowych. W bieżącym roku są to:

Białystok - Rajmund Stasiewicz (Politechnika Białostocka)
Gdańsk - Antoni Augustynowicz (Uniwersytet Gdański)
Katowice - Dorota Kolany (Pałac Młodzieży w Katowicach)
Kraków - Tomasz Kulis (WMI Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Lublin - Piotr Kosela (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Lublin)
Łódź - Andrzej Komisarski (Uniwersytet Łódzki)
Poznań - Bartłomiej Bzdęga (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
Rzeszów - Renata Jurasińska (Uniwersytet Rzeszowski)
Szczecin - Jakub Mikołajczyk (3Shape Poland Szczecin)
Toruń - Alicja Wójcicka (Snowflake Inc.)
Warszawa - Joanna Wójcicka (Uniwersytet Warszawski)
Wrocław - Małgorzata Mikołajczyk (Uniwersytet Wrocławski)

kontakt

kierownik organizacyjny OLM
e-mail: mikolaj@math.uni.wroc.pl, tel. 713361085 lub 713757416
przewodniczący KG
e-mail: michal.sliwinski@math.uni.wroc.pl, tel 713757416